Goed nieuws voor (privacy van) aandeelhouders: wetsvoorstel beperkt toegang tot UBO-registers
20-11-23
Straks kan niet meer iedereen in de UBO-registers kijken wie aandeelhouder is van een bedrijf. Een wetsvoorstel beperkt de toegang tot instanties met een wettelijke taak bij het voorkomen en tegengaan van fraude, witwassen en terrorismefinanciering. Ook personen en instanties met een legitiem belang komen in aanmerking, zoals pers en ngo’s.
Privacy
Aanleiding voor de aanpassing is een uitspraak van het Hof van Justitie van de Europese Unie gedaan in november 2022. De UBO-registers zijn in 2020 ingevoerd en uiterlijk in 2022 moesten organisaties zich registreren.
Er zijn twee UBO-registers: één ondernemingen, stichtingen en verenigingen en één voor trusts, fondsen voor gemene rekening en soortgelijke constructies. In de registers staat wie de eigenaar is van een organisatie, of wie zeggenschap of een belang heeft (de Ultimate Beneficial Owner). Ze zijn bedoeld om criminele activiteiten zoals fraude, witwassen en terrorismefinanciering te voorkomen en op te sporen.
In het begin had iedereen toegang tot de UBO-registers. Na de uitspraak van het Europese Hof is het tijdelijk niet mogelijk om een KVK-uittreksel UBO-register aan te vragen.
Met het wetsvoorstel beperkt het kabinet de toegang tot een aantal partijen. Hiermee wordt de privacy van de personen in de UBO-registers beter gewaarborgd. De ministerraad heeft ingestemd met de wijzigingswet van minister Kaag van Financiën, minister Yesilgöz-Zegerius van Justitie en Veiligheid en minister Adriaansens van Economische Zaken en Klimaat.
Witwassen
Banken, notarissen en bevoegde autoriteiten kunnen toegang krijgen tot UBO-informatie uit de registers om witwassen aan te pakken en te voorkomen. Journalisten en maatschappelijke organisaties kunnen toegang krijgen als zij zich bezighouden met onderzoek naar personen achter een bedrijf of organisatie in het kader van het opsporen van fraude, witwassen en terrorismefinanciering. In dit geval wordt gesproken van een legitiem belang. Wat dit precies inhoudt, zullen de betrokken ministeries de komende tijd verder uitwerken in een besluit. Dit besluit wordt volgend jaar geconsulteerd via internet.
Aanpassingen
Eerder dit jaar is het wetsvoorstel zelf ook openbaar geconsulteerd. Het voorstel is naar aanleiding van deze internetconsultatie op een aantal punten aangepast. De belangrijkste aanpassing is dat ook medeoverheden, zoals gemeentes en provincies, toegang kunnen krijgen tot de registers om in die gevallen waarin het noodzakelijk is, te voorkomen dat de overheid misbruikt wordt voor criminele activiteiten.
De ministerraad heeft ermee ingestemd de Wijzigingswet voor advies aan de Raad van State te zenden. Daarna volgt de parlementaire behandeling.
(foto Carlos Seller/AdobeStock)